Keurmerken

Een label of een keurmerk is een certificaat dat garandeert dat een werk, product of dienst voldoet aan bepaalde eisen of kenmerken op het vlak van duurzaamheid. Keurmerken zijn een ideaal instrument voor het verduurzamen van overheidsopdrachten daar ze een derde partij-garantie bieden. Hierdoor wordt inzicht verkregen in het al dan niet respecteren van bepaalde criteria of overwegingen op het vlak van duurzaamheid.

De wetgeving overheidsopdrachten heeft een specifiek kader uitgewerkt rond het gebruik van ecologische labels of keurmerken bij publieke aankopen. In het kader van duurzaam aankopen hebben deze een dubbel doel voor ogen: enerzijds het omschrijven van de eisen voor een bepaald ‘product’ in het bestek (op basis van de criteria van het keurmerk), en, anderzijds, de controle hierop tijdens de vergelijking van de offertes en de uitvoering van de opdracht. In deze gids wordt enkel verwezen naar keurmerken die toegelaten zijn in het kader van de wetgeving overheidsopdrachten.

Er zijn dan ook tal van keurmerken op de markt en het is niet altijd eenvoudig voor aankopers om door de bomen het bos nog te zien. 

Er zijn keurmerken die verschillende milieucriteria opnemen, bijvoorbeeld het EU-ecolabel of andere ecolabels zoals Nordic Swan of Blue Angel. Tevens zijn er keurmerken die één specifiek milieuthema belichten zoals het EU-biolabel (biologische voeding), Oekotex (chemische stoffen), etc. Tenslotte zijn er criteria die scores toekennen aan producten zoals het EU-energielabel. Het is hierbij essentieel om de nodige analyses te maken zodat het geweten is welke doelstellingen bepaalde keurmerken nastreven én welke criteria ze opnemen.

Ecolabels kunnen perfect geïntegreerd en geciteerd worden in de opdracht. Je kan bijvoorbeeld expliciet verwijzen naar het EU-ecolabel voor de aankoop van ecologische schoonmaakmiddelen. Maar het blijft een goede praktijk om steeds ‘of gelijkwaardig’ te vermelden naast het geciteerde keurmerk. Op die manier kunnen inschrijvers met alle passende middelen bewijzen dat ze een gelijkwaardige oplossing aanbieden. De bewijslast ligt dan wel bij hen.

In 2019 heeft het FIDO voor 150 productgroepen 45 sociale en milieulabels beoordeeld. Zij voldoen allen aan de verschillende criteria van art. 54. van de wet op de overheidsopdrachten. Je vindt de keurmerken terug op de verschillende productpagina’s van deze gids. Wie geïnteresseerd is in de volledig overzicht van geselecteerde keurmerken per productgroep, kan hier terecht. 

Meer informatie over keurmerken